Een visser van de Noord-Friese eilanden

 Rassenkunde was vanaf de tweede helft van de 19de eeuw in Duitsland een druk beoefende wetenschap. Zeker in Hitler-Duitsland. Voor een lekenpubliek verscheen omstreeks 1934 de reeks Die Völker Europas. Ein Beitrag zur Rassenkunde. Een onderafdeling van die reeks was de subreeks Germanische Völker, waarvan serie 23 gewijd was aan Deutschland IV (Nordseegebiet). Uit deze laatste reeks publiceren we hier een afbeelding van een visser van de (Duitse) Noord-Friese eilanden. De chromo's waren verkrijgbaar in iedere tabakswinkel waar ze gratis aangeboden werden bij de aankoop van rookwaren. In totaal telden de diverse reeksen zo'n vijfhonderd chromo's. Vooral kinderen waren er tuk op. Tevens waren er verzamelalbums verkrijgbaar. Deze konden tegen een lage prijs aangekocht worden. Er bestonden ook reeksen over uniformen, Duitse geschiedenis, luchtvaart... Tevens bestonden er ook sigarenbandjes van dergelijke reeksen maar de oplage ervan was beduidend geringer.

Malcolm Muggeridge, de vader van het woord 'Holodomor'

Met Holodomor wordt bedoeld de door Stalin georganiseerde politieke hongersnood in de toenmalige Sovjet-republiek Oekraïne. In het begin van de jaren 1930 crepeerden hierbij tussen 2,4 en 7,5 miljoen inwoners. Zowat het grootste deel van alle Oekraïense boeren, de koelakken, die enkele kippen, varkens of koeien bezaten, werd geliquideerd. Zij die overbleven werden ofwel naar de werkkampen van de Goelag-archipel in Siberië gedeporteerd, ofwel onder dwang tewerkgesteld in kolchozen. 

Deze genocide staat thans bekend onder de naam Holodomor. Het woord werd voor het eerst gebezigd door de Britse journalist Malcolm Muggeridge (1903-1990). Als overtuigd communist en correspondent van de Manchester Guardian vertrok hij met zijn vrouw in 1932 naar Moskou. Hij mocht als journalist en geloofsgenoot vrij in het land rondreizen. Zo reisde hij ook door de Oekraïne. Wat Muggeridge daar zag en vernam, maakte van hem een overtuigd anticommunist. Tijdens latere reizen doorheen de Kaukasus zag hij dezelfde vreselijke taferelen. Mensen stierven de hongerdood op straat en niemand zag naar hen op. Hen helpen zou onmiddellijke arrestatie tot gevolg hebben.

De artikels die hij schreef voor de krant, onder meer over de Holodomor, werden met de diplomatieke post verzonden en dus niet gecensureerd. Daar zorgde de redactie van de Manchester voor. Muggeridges stukken werden flink ingekort, en onder pseudoniem gepubliceerd. Vooral wilde de hoofdredactie het Kremlin niet voor het hoofd stoten. In Moskou voltooide hij ook een roman Picture Palace over zijn reiservaringen en belevenissen. Het boek verscheen in 1933 maar werd door zijn uitgever niet verspreid. De auteur ontving geen penny voor zijn boek.

Teleurgesteld in de Britse journalistiek begon Muggeridge romans te schrijven. In 1934 publiceerde hij Winter in Moskou, dat ook in het Nederlands verscheen. Hij beschrijft hierin wat er onder de socialistische utopie schuil ging, en hekelde de onkritische en
slaafse kijk van westerse journalisten op het Sovjet-regime. Later bekeerde hij zich tot het katholicisme en werd hij een gevierd auteur en satiricus.