zondag 8 december 2013

Lezing in het ADVN

Op Sinterklaasdag hield ik vrijdagmiddag ll. een lezing over Leo Vindevogel in de leeszaal van het ADVN. Zo'n 35 aanwezigen volgden samen met mij het levenspad en het dramatische einde van de oorlogsburgemeester van Ronse. Nadien werden er heel wat vragen gesteld, en verkocht ik enkele exemplaren van de biografie.
Met dank aan Luc de Bast voor de foto.

dinsdag 3 december 2013

Amerikaanse soldaten en hun minachting voor de Fransen

Heel wat Amerikaanse soldaten en officieren beschouwden zich in de zomer van 1944 helemaal niet als bevrijders van het door de Duitsers bezette Frankrijk. Sterker, ze minachtten de Fransen die ze van het Duitse juk kwamen bevrijden. Al tijdens hun opleiding werd hun verteld dat Frankrijk in 1940 slechts minderwaardige en verwijfde soldaten telde, die het hazenpad kozen van zodra er een Duitse soldaat in het zicht kwam. De Franse mannen golden als 'oversexed'. De GI's kregen van hun oversten te horen dat Frankrijk bewoond werd door veertig miljoen hedonisten, die hun tijd doorbrachten met vreten, zuipen en het bedrijven van de liefde. De Amerikanen handelden er dan ook naar.
Voor generaal Charles de Gaulle, die de Vrije Fransen vertegenwoordigde, hadden Roosevelt, Eisenhower en Bradley niets dan minachting over. Pas op het laatste moment werd de Fransman op de hoogte van de invasieplannen gesteld. Tijdens de invasie (juni-juli) vielen er 20.000 burgerslachtoffers, hoofdzakelijk ten gevolge van de bombardementen en de hevige gevechten in Bretagne en Normandië (boccage-oorlog). Veel mededogen hadden de vaak arrogant optredende Amerikaanse soldaten niet. Doorgaans werden Duitse krijgsgevangenen beter behandeld dan de bevrijde Franse burgers. Ieder meisje en iedere vrouw beschouwden de GI's als een makkelijke jachtprooi. Wie niet spontaan op hun avances inging, werd zonder meer verkracht. Terwijl de US-soldaten regelmatig op geslachtsziekten onderzocht werden, gebeurde dat niet met de Franse vrouwen. Ook niet wanneer de burgerlijke autoriteiten hierom verzochten. Hoeren werden aan hun lot overgelaten. Op die wijze raakten heel wat prostitués met onder meer syfilis besmet. In bijvoorbeeld de havenstad Le Havre kwam het tot onhoudbare toestanden. De stad leek een groot bordeel. Moeders hielden hun dochters thuis en verboden ieder contact met soldaten. Amerikaanse officieren en dokters reageerden ongeïnteresseerd en afwijzend op de talloze klachten.
Een aantal verkrachtingszaken werd echter wel behandeld. Blanke US-soldaten werden doorgaans met rust gelaten. Van de amper 152 aangeklaagden, waren er 139 met een zwarte huidskleur - 25 van de 29 ter dood veroordelingen waren ten laste van zwarte soldaten. Het totaal aantal verkrachte Franse vrouwen wordt op minstens 14.000 geschat. Niet iedere vrouw durfde een klacht neerleggen. Ook waren er heel wat meisjes en vrouwen die zich maar al te graag vrijwillig in de armen van hun bevrijders wierpen. Daarbij dienen we uiteraard rekening te houden met het feit dat heel wat Amerikanen de Franse vrouwelijke bevolking met respect tegemoet traden. Ook waren heel veel US-soldaten gehuwd en bleven ze trouw aan hun vrouw in de States. Dat en nog veel meer lezen we in het boek van Marie Louise Roberts, What soldiers do: seks and the American GI in World War II France. Het verschijnen van het boek, eerder dit jaar, veroorzaakte in US-Amerika heel wat deining. Langzaam brokkelt het beeld van de idealistische, glimlachende, eerlijke, eten uitdelende en onberispelijke Amerikaanse soldaat af.
In eenzelfde lijn als het werk van Roberts ligt het zo-even verschenen boek van Charles Glass, The deserters: a hidden history of World War II. Zoals de titel aanduidt wordt in het boek ingegaan op de lotgevallen van de 150.000 deserteurs die de geallieerde legers telden. Alleen al in Londen vertoefden in december 1944 20.000 vaandelvluchtigen. De meeste kregen na de oorlog amnestie.

0

maandag 2 december 2013

Drukkerij Lowyck

Vanmorgen bracht ik een eerste bezoek aan drukkerij Lowyck in Oostende. Ann en ik maakten er kennis met de staf en we kregen een rondleiding door de drukkerij. Ze beschikken er over een indrukwekkend machinepark. Voor mij breekt thans een nieuwe periode aan. Voortaan zullen de mensen van Lowyck mijn boeken verzorgen en drukken.
Gedurende twintig jaar liet ik voorheen mijn boeken drukken bij Groeninghe in Kortrijk.

donderdag 28 november 2013

Thomas Mann

In de late middag kon ik een punt zetten achter mijn lang opstel over Thomas Mann en de zijnen. Al lang liep ik rond met het idee om eens een essay te wijden aan deze beroemde Duitse schrijversfamilie. Eerder al wijdde ik een artikel aan de historicus Golo Mann, bezitter van een uiterst schrandere geest en schrijver van enkele steengoede historische werken.
Het essay over de familie Mann is bestemd voor Tekos en zal in de loop van volgend jaar verschijnen.

vrijdag 22 november 2013

Colloquium Tony Herbert


 Vandaag vond aan de Kortrijkse Kulak-universiteit een colloquium plaats dat integraal gewijd was aan Tony Herbert (1902-1959). Zo'n honderd aanwezigen tekenden present.




maandag 11 november 2013

De spectaculaire kunstschat van München-Schwabing

Enkele dagen geleden werd er in een appartementsgebouw in een voorstad van München, Schwabing een schat van zo maar eventjes 1400 verdwenen geachte kunstwerken weergevonden. Ze verdwenen in de jaren 1937-1942. De meeste werken werd door de nazi's als "entartete Kunst" bestempeld. Daaronder bevinden zich werken van onder meer Otto Dix en Marc Chagall.
Het appartement waar de werken ontdekt werden, is eigendom van Cornelius Gurlitt die ze van zijn vader 'erfde'. Deze, Hildebrand Gurlitt genoot als kunsthandelaar bepaalde privileges van minister van Propaganda Joseph Goebbels. Hoewel van joodse afkomst nam Goebbels hem in dienst om in musea allerhande 'on-Duitse' werken te confisqueren en in magazijnen onder te brengen. Onder de 1400 inmiddels in beslag genomen schilderijen bevinden zich ook geroofde werken, die vroeger eigendom waren van gevluchte of vermoorde Duitse joden. Sommige werken zijn echter daadwerkelijk privé eigendom van de familie Gurlitt. Thans dienen experts uit te zoeken wie de voormalige eigenaren waren. Een schier onmogelijke opgave.
Bijgaande karikatuur toont Hitler vertoevend in de hel waarbij hij zijn woede tegenover de Münchener overheid uit (Frankfurter Allgemeine Zeitung, 6 november 2013).

zondag 10 november 2013

Vers van de pers

 Vrijdag haalden Ann en ik mijn twee nieuwe publicaties op: deel vier van de Altringerreeks handelend over onze reis naar Spitsbergen in het Hoge Noorden, en de derde leesfolder gewijd aan het enige vulkanische eiland in de Noordpoolcirkel, Jan Mayen.
Beide publicaties zullen vanaf begin volgend jaar verspreid worden. De brochure over Spitsbergen verschijnt op een beperkte oplage van 125 genummerde exemplaren.