Het drama van het Vlaamse jeugdbataljon aan de Oder

Eind vorige week diende ik het manuscript van het Narva-boek en de bijhorende illustraties in bij de uitgever. Vandaag nam ik dan een nieuw boekproject ter hand. Een boek met als thema de lotgevallen van de piepjonge soldaten die deel uitmaakten van het jeugdbataljon van de Vlaamse Langemarck-divisie. Heel wat knapen waren leden van de Vlaamse Hilterjeugd. Vooraf zal ik de voorgeschiedenis van het jeugdbataljon weergeven.  Het bataljon kwam in de tweede helft van april 1945 tot inzet aan de rivier de Oder. Voor de meeste jongens was het de hel op aarde. Immers ongeoefend als ze waren en zwak bewapend, konden ze schier geen weerwerk geven tegen de overweldigende overmacht van het Rode Leger. De meeste bekochten hun inzet met hun leven, werden gewond of door Sovjet-soldaten gevangen genomen.
Het boek zal onder meer enkele tot nu toe ongepubliceerde getuigenissen bevatten. Als alles vlot verloopt zullen de boeken over de 'Narva' en de 'Oder' samen verschijnen.

Nieuwe folders op de post

Vanmorgen vertrok via het postsorteercentrum van Gent een nieuwe lading folders op weg naar hun uiteindelijke bestemming. Folders met daarin de aankondiging van het negende deel van de Cahiers Staf de Clercq, met onder meer een opmerkelijke bijdrage van de Kempense historicus Gui van Gorp over Thomas de Backer en zijn relatie ten opzichte van Staf de Clercq. Een tweede folder met gegevens over mijn nieuwe Altringer-brochure; ditmaal gewijd aan de cartoonist Jam - Alidor, pseudoniemen van de gewezen rexist Paul Jamin.
Er zit ook een derde en laatste folder in de envelop ingesloten met daarop wat gegevens over enkele recente publicaties.
Eind deze week zouden ze overal gepost moeten zijn. Vanaf dan kijk ik met spanning uit naar de resultaten...

Vlaamse Oostfronters aan de Narva

De eerste week van het nieuwe jaar besteedde ik aan de lectuur van de letterlijk monumentale biografie die de Tieltse historicus Romain Vanlandschoot aan de "pastor van te lande" Hugo Verriest wijdde. Schreef er ook een recensie over.
Vandaag begon ik in opdracht van uitgeverij Aspekt aan het 'schrijfproces' van mijn nieuw boek met als titel Vlamingen aan de Narva: Kampfgruppe D'Haese, zomer 1944. Alle voorbereidingen en opzoekingen, waarin de meeste tijd kruipt, zijn al achter de rug. Het is de bedoeling dat het boek tegen de zomer verschijnt.
Volgende week verwacht ik tevens de exemplaren van het negende deel van de Cahiers Staf de Clercq. Even later gaat de intekencampagne van start.

Op de valreep

Op de valreep tussen oud en nieuw ontving ik vandaag het nieuwste nummer van Tekos (nr. 156) met daarin opgenomen mijn recensie-artikel "Iedereen was bang!": nieuwe visies op het uitbreken van de Grote Oorlog (p. 28-35). Ik behandel daarin ook recente boeken waarvoor de media hier geen aandacht of belangstelling hadden.
Tevens zond Edwin Truyens me een exemplaar van het recentste nummer van zijn tijdschrift Kort Manifest (nr. 115), waarin hij een recensie plaatste van deel acht van de boekenreeks Cahiers Staf de Clercq. In dat deel plaatste ik ook een recensie van het boek van Robert Grunert, Der Europagedanke westeuropäischer faschistischer Bewegungen (2012). Truyens hierover: "Dit boek is bijzonder aanbevolen lectuur voor Guy Verhofstadt, Herman van Rompuy, Karel de Gucht en vele anderen, zodat ze zich beter rekenschap geven tot welke traditie zij behoren" (p. 13).

Jozef L. de Belder en de repressie

In het laatste nummer (2014/nr. 4) van het steengoede maar weinig bekende literair-historische tijdschrift Zacht Lawijd staat een artikel over de repressiejaren van de dichter Jozef L. de Belder (1912-1981). Onder de titel Voor mij een vader: Maurice Gilliams verdedigt J.L. de Belder brengt Elke Brems ons een helder en onvooringenomen overzicht van de collaboratie- en repressiejaren van de dichter en echtgenoot van Tine Lambert (p. 71-87).
Daaruit blijkt dat de Gentse krijgsauditeur Struye de Swielande vooral De Belders Ode aan den Führer, dat in het julinummer van 1944 in het tijdschrift De Vlag (p. 628) verscheen, kwalijk nam. Het gedicht zou nadien opgenomen worden in een nooit verschenen dichtbundel Een ode aan het rijk. Het was vooral dankzij de inzet van Maurice Gilliams dat Struye de Swielande een mildere houding aannam tegenover De Belder en diens dichtwerk. Hij werd tot een eerder geringe straf veroordeeld en kwam in juni 1948 op vrije voeten te staan. Ook schrijvers als Johan Daisne, Albert Westerlinck en Lode Baekelmans steunden Gilliams' initiatief.

Spreken in Oostende

Donderdagavond gaf ik voor de Oostendse afdeling van de Vlaamse Volksbeweging een lezing over Leo Vindevogel. Een twintigtal aanwezigen volgden mijn uiteenzetting over het wel en wee van de volksvertegenwoordiger uit Ronse. Volgens de organisator was dit voor de koningin der badsteden een hoge opkomst. Achteraf waren er nog een aantal vragen en getuigenissen. Hierbij een sfeerbeeld.

Hitler in New York

Lezer, schrik niet van deze titel. De gewezen Führer is uiteraard nooit in New York geweest. Toch staat hij door middel van fotoshoppen afgebeeld aan het Amerikaanse Vrijheidsmonument op de stofomslag van het nieuwste boek van de eminente historicus Richard J. Evans. Deze Britse historicus geniet vooral bekendheid door zijn historische trilogie over het Derde Rijk. Boeken die ook in het Nederlands vertaald werden.

In zijn nieuwste werk brengt hij een interessante uiteenzetting over virtuele geschiedenis of het contrafactisch, onrealiseerbaar verhalen. Sinds de jaren 1990 doen boeken en artikels over "Wat indien..." zich meer en meer gelden. We kunnen zo langzamerhand gewag maken van een apart historisch genre. Opvallend is dat dit soort boeken en artikels vooral van de hand zijn van Angelsaksische en haast uitsluitend conservatieve historici. Eminente beoefenaars zijn onder meer Niall Ferguson, Andrew Roberts, Robert Cowley en Geoffrey Parker. Ze gaan nader in op onderwerpen als wat indien de Luftwaffe in de zomer van 1940 de RAF had verslaan, of de Duitsers de slag om Stalingrad gewonnen hadden, of Lenin langer had geleefd, of de Spaanse Armada in 1588 niet door een storm uiteen geslagen was en de Spanjaarden Engeland veroverd hadden, of Charles Lindbergh en niet Franklin Roosevelt in 1940 de Amerikaanse presidentsverkiezingen gewonnen had...
Veel was er niet nodig opdat de geschiedenis een ander verloop had gekend. Meestal speelde het toeval een grote rol. Het boek van professor Evans las ik met veel interesse.