Gaston Durnez 90

Vandaag viert journalist-biograaf-portrettist-columnist Gaston Durnez zijn 90ste verjaardag. Van hieruit willen we hem met deze Bijbelse leeftijd gelukwensen.
Gisteren woonde ik in het AMVC-Letterenhuis in Antwerpen de voorstelling van zijn jongste boek Een mens is maar een wandelaar bij. Een inhoudelijk rijk boek waarin hij 33 mensen die hij van nabij kende, portretteert op zijn eigen onnavolgbare wijze. Aan elk 'portret' koppelde hij een resem persoonlijke herinneringen. Als een rode draad doorheen de bundel loopt zijn spijt, zijn nauwelijks ingehouden woede, over de teloorgang van 'zijn' krant De Standaard, die zijn eigen principes overboord gooide en verloochende. Het boek leest als een document humain. Een eerbetoon aan een noest werkende generatie.

Friezenboek gepubliceerd

Vandaag mijn exemplaren van de Friese portretten: een Vlaming ontdekt Friesland in ontvangst mogen nemen. Bij mijn weten het eerste boek over Friesland dat sinds 1945 in Vlaanderen verschijnt. Blij met mijn 58ste boek en ook meteen het eerste deel van mijn Verzamelde Opstellen. Vandaag en morgen maak ik de folders verzendingsklaar en gaat alles op de post. En dan maar wachten op bestellingen die hopelijk zullen volgen. Het boek is geïllustreerd en telt 276 blz. Kostprijs is 18,50 euro.

Historicus Henk Wesseling (1937-2018) overleden

Zaterdag ll. op 19 augustus overleed de Leidse historicus Henk Wesseling in zijn woonplaats Oegstgeest. Hij was een getalenteerd schrijver die er op schijnbaar achteloze wijze in slaagde complexe onderwerpen helder voor het voetlicht te plaatsen. Als historicus -"maar geen beroepshistoricus", liet hij weten- oordeelde hij liever niet. Eruditie en ironie vormden een vast bestanddeel van zijn oeuvre.
De jonge Wesseling specialiseerde zich in de geschiedenis van Frankrijk. Zijn proefschrift wijdde hij aan de Franse opvattingen over leger en oorlog aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog. Als boek werd het met lof ontvangen. Later publiceerde hij nog menig boek over Frankrijk. Zijn in 2012 verschenen biografie van Charles de Gaulle (De man die nee zei) deed het heel goed in de boekhandel. Zijn laatste boek dat in juni van dit jaar verscheen was de essaybundel Daverende dingen dezer dagen dat ik voor Doorbraak.be besprak.
De Leidse professor citeerde graag de Zwitserse cultuurhistoricus Jacob Burckhardt die zei: "Op het gevaar af door de wereld der pedanten als onwetenschappelijk te worden beschouwd, ben ik vast besloten leesbaar te schrijven". Zelf leerde ik Henk Wesseling kennen in de jaren 1990 toen hij als columnist meewerkte aan NRC-Handelsblad. Ik stak er heel wat van op.
Een grote meneer is heengegaan.

Nieuwe leesfolder

Vanmorgen ontving ik de exemplaren van mijn nieuwe Leesfolder nr. 8 gewijd aan Bernile Nienau, die vanaf volgend jaar verspreid zal worden. Gezien het nogal delicate onderwerp heb ik de oplage doelbewust beperkt gehouden, en zal enkel verspreid worden onder vrienden en uitdrukkelijk geïnteresseerden.
Ze gold als de lieveling van Adolf Hitler en bracht ettelijke bezoeken aan de Berghof. Ook toen bleek dat ze van gedeeltelijke joodse komaf was, hield Hitler de hand boven haar hoofd en dat van haar moeder. Bernile of 'Bernielchen' overleed op 17-jarige leeftijd op 5 oktober 1943 aan de gevolgen van kinderverlamming.

Leo Frenssen: non-conformist en populist

Momenteel werk ik aan een beknopte biografie van Leo(nard) Frenssen (1880-1946) die achtereenvolgens communist, vakbondsman, trotskist, weer communist, flamingant, utopist, zelfstandig leurder, politicus en voor alles non-conformist was.
De uit Limburg afkomstige Frenssen vestigde zich al voor de Eerste Wereldoorlog in Antwerpen. Alleen in een stad als Antwerpen kon hij tijdens het interbellum gedijen en geleidelijk aan uitgroeien tot een populair personage. Vooral na zijn verrassende overwinning tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 1938 bereikte hij met zijn Teknokratische partij het hoogtepunt van zijn populariteit. Met een fractie van zes man deed deze in alle opzichten merkwaardige Frenssen-partij haar intrede in de Antwerpse gemeenteraad. Later in april 1939 werd Frenssen ook nog tot volksvertegenwoordiger gekozen. Tijdens de bezetting hield hij zich gedeisd op de achtergrond. Maar na de bevrijding pleitte hij in de kamer onverschrokken voor mildheid jegens de talloze repressieslachtoffers (de "kleine garnalen") en steunde hij enkele families. Zoals tijdens het grootste deel van zijn leven was hij ook nu een roepende in de woestijn. Heel zijn leven was hij een pure idealist die streefde naar een geweldloze samenleving.
Op voorstel van uitgeverij DoorbraakBoeken schrijf ik thans een boek over leven en inzet van Leo Frenssen. Te verschijnen in het voorjaar van 2019.

Drukproeven

Momenteel ben ik de drukproeven van mijn Friezenboek of Friese Portretten: een Vlaming ontdekt Friesland aan het nalezen en verbeteren. Hier en daar voeg ik ook nog een extra foto bij. Normaal verschijnt het boek in de loop van augustus/september.
Daarnaast zit ik te lezen in de stijlvolle en lezenswaardige biografie van Thorbecke van de hand van Remieg Aerts.

Father Charles Coughlin

Vandaag legde ik de laatste hand aan mijn biografisch opstel over de Amerikaanse priester Charles Coughlin. Het is bestemd voor het tijdschrift Tekos.
Father Coughlin was in het interbellum zowat de meest bekende radiospreker van de Verenigde Staten van Amerika. Aanvankelijk steunde hij president Roosevelt en zijn New Deal. Later werd Coughlin een van zijn ferventste tegenstanders. Met zijn gouden stem bereikte hij een luisterpubliek van ruim veertig miljoen Amerikanen. Hij ontpopte zich als een groot voorstander van Mussolini en Franco en hun fascistische regimes. Vanaf 1939 maakten het Witte Huis, de FBI en het Amerikaanse episcopaat van alle wettelijke middelen gebruik om de radiopriester monddood te maken. In april 1942 slaagden ze in hun opzet. Voor mij was zijn levensloop een ontdekking.