Brinckman-leugens over Staf de Clercq

Bart Brinckman is een van de vele journalisten die werkzaam zijn bij de door de overheid gesubsidieerde krant De Standaard. U weet wel de krant die zichzelf durft een kwaliteitskrant te noemen. In het spoor van zijn leermeester Marc Reynebeau pleegt deze Brinckman zo af en toe een stuk over het Vlaams-nationalisme. Zijn gebrek aan kennis en scholing verstopt hij door het beweren van allerlei valse voorstellingen, fakenieuws en andere verdraaiingen van de geschiedenis.

Afgelopen woensdag, 24 januari was het weer zover. Onder de titel Waarom extreemrechtse flaminganten samenleggen om een praalgraf te kopen publiceerde hij een stuk vol roddels en kwaadsprekerij. Hierin werden de mensen van de Werkgroep Kesterheide in een verdacht daglicht geplaatst. Zelf kregen ze niet de kans om te reageren in het artikel. Hun mening was van geen tel. Neen, journalist Brinckman, u weet wel werkzaam bij een krant die zichzelf een kwaliteitskrant noemt, was voor geen zier geïnteresseerd in hun opinie. 

Brinckman was deze keer vooral gebeten op Staf de Clercq, de leider-stichter van het VNV. In zijn sensatiestuk, want meer is het niet, verkocht DS-journalist de meest grote onzin over deze historische figuur. Zo zou de VNV-leider in zijn partijkrant geschreven hebben dat de "joden geen recht hebben zich onder ons voor te doen als gelijkgerechtigden. Waar zij op straat, in de rijen voor de winkels, in de middelen van vervoer het woord willen nemen, moet hen het zwijgen worden opgelegd, niet alleen omdat zij principieel ongelijk hebben doch omdat zij joden zijn en geen stem in het kapittel hebben". Dit citaat zou dus van de hand van Staf de Clercq zijn, en verschenen zijn op 20 november 1941 in Volk en Staat. Nu dat klopt. Alleen is het citaat niet afkomstig uit de koker van de VNV-leider maar wel van de hand van Joseph Goebbels, Hitlers minister van Propaganda. Eenieder kan dit citaat terugvinden op de gedigitaliseerde versie van de krant op de webstek van de Koninklijke Bibliotheek (KBR-belgicapress) - met dank aan Johan Daelman van de Werkgroep Kesterheide

En dat De Clercq, als gevolg van de weigering van het Brusselse stadsbestuur om de joden een Davidsster te laten dragen zoals de bezetter dat eiste, woedend reageerde en tot een jacht op joden en verklikking bij de SS opriep, is ook een onwaarheid. Niet alleen was de SS de doodsvijand van de VNV-leider tijdens de bezetting maar Lieven Saerens, toch wel de specialist ter zake, maakt er nergens melding van in zijn boeken.

Het is de eerste en tevens laatste keer dat we hier aandacht besteden aan deze Brinckman en zijn leugens. We hebben wel wat beters te doen. Als straf zou Brinckman verplicht moeten worden enkele boeken van Goebbels te lezen. Van deze boer Brinckman lust ik alvast geen eieren meer. 

Strijd om de Baltische Eilanden in 1917

In deel 47 van de door uitgeverij Aspekt uitgegeven boekenreeks De Grote Oorlog. Kroniek 1914-1918 verscheen zopas mijn artikel over Operatie Albion, of de Duitse landing op de Baltische Eilanden (1917), p. 135-152. De strijd om de drie Baltische Eilanden werd na korte tijd ten voordele van de Duitsers beslist. Het is een kleine bijdrage aan een stukje onbekende geschiedenis van de Grote Wereldbrand.

August Heinrich Hoffmann von Fallersleben

Schilderij van Ernst Henseler

Vandaag is het 150 jaar geleden dat in 1874 de befaamde letterkundige August Heinrich Hoffmann von Fallersleben overleed. Hij staat vooral bekend als de tekstschrijver van het lied van de Duitsers ("Deutschland über alles"), waarin hij de Duitse vrijheidsdrang beschreef, en dat uitgroeide tot de Duitse nationale hymne. Hij schreef het op 26 augustus 1841 op het eiland Helgoland dat toen nog in Brits bezit was. Het lied was vooral gericht tegen Frankrijk en was een pleidooi voor Duitse eenheid en patriottisme. In tegenstelling tot zijn honderdste sterfdag in 1974 is er vandaag nauwelijks of geen belangstelling voor zijn 150ste sterfdag. 

Binnen de Vlaamse Beweging geniet hij de nodige bekendheid. Hoffmann von Fallersleben -de toevoeging is louter een verwijzing naar zijn geboorteplaats- was een van die Duitse dichters die de verwantschap tussen het Vlaams/Nederlands en het Duits wilden aantonen. Hij zag alles vanuit een pan-Germaans standpunt wat enigszins kenmerkend was voor de 19de eeuw. Als wandelende filoloog deed hij in België, Frankrijk en Nederland heel wat letterkundig onderzoek in archieven. Nagenoeg al zijn bevindingen op het terrein van de oude Nederlandse taal en dichtkunst liggen verzameld in zijn Horae Belgicae. Hieruit genieten zijn Loverkens wel de meeste bekendheid.

Ik herinner me nog goed de cursus van wijlen professor Ada Deprez aan de Gentse universiteit, waarin ze met de nodige passie een apart college wijdde aan Hoffmann von Fallersleben. Ook zij is thans in de grote ton van vergetelheid terecht gekomen.

Ans van Dijk

 Vandaag 76 jaar geleden werd Ans van Dijk op 14 januari 1948 in Fort Bijlmeer (Bijbelmeer) terechtgesteld. De 42-jarige was de enige Nederlandse vrouw die na de oorlog voor het vuurpeloton kwam te staan. 

Ze werd geboren in Amsterdam als dochter van joodse ouders, en verraadde tussen het voorjaar van 1943 en het voorjaar van 1945 vermoedelijk zevenhonderd mensen. Zelf hield ze tijdens de twee rechtszaken in 1947 vol dat het aantal veel lager lag. Zo rond de honderd gaf ze toe. Op Paasdag 1943 deed de Amsterdamse Sicherheitsdienst (SD) een inval bij de woning in de Amsterdamse Marco Polostraat waar Ans van Dijk ondergedoken zat. Om haar eigen veiligheid te beschermen, liet ze zich overhalen om in dienst van de SD te treden, en vormde ze een groep vrouwelijke collaborateurs. De vrouwen deden zich voor als leden van het verzet, en leverden hun slachtoffers uit aan de SD met alle gevolgen van dien.

(Bron: Historisch Nieuwsblad Scheurkalender)

Opnieuw aan de slag met Staf de Clercq en Joanne 'Kathleen' Rowling

Na een veertiendaagse onderbreking ben ik vandaag opnieuw aan de slag gegaan met mijn biografie over Staf de Clercq. Het nieuwe hoofdstuk XXVI zal handelen over de groei, de totstandkoming en de perikelen rond de Eenheidsbeweging VNV in de lente van 1941. Het liep niet bepaald allemaal van een leien dakje maar zover zijn we nog niet.

's Avonds lees ik dan in de nieuwe detective van Robert Galbraith, ps. van de non-conformistische schrijfster en dwarsligger J.K. Rowling. Auteur van onder meer de Harry Potter-reeks. Haar Cormoran Strike-detectives vind ik van de bovenste plank. Het zijn allen heerlijke dikkerds en vergen wel enig doorzettingsvermogen van de lezer. Ze zijn allen vlot geschreven en heerlijk spannend om lezen. Het zevende deel Stromend graf is met zijn 1120 pagina's haar dikste tot nu toe. Iedere avond -het zijn tegenwoordig ook lange avonden- lees ik honderd pagina's. Wat een genot!

Weetje

Iets wat ik nog niet wist. Zo'n 33 % van alle door de Japanse strijdkrachten tijdens de Tweede Wereldoorlog gemaakte krijgsgevangenen (Britten, Filipino's, Fransen, Amerikanen, Australiërs, Indiërs, Chinezen...) overleefden de oorlog niet. Toch staat het trieste record op naam van Sovjet-Rusland met meer dan 50 % doden (Duitsers, Russen, Italianen, Japanners, Roemenen...), waarvan velen letterlijk crepeerden van ellende; ziekte en honger. Een juiste cijfer is echter niet bekend. 

Ter vergelijking: van de door Duitse en Italiaanse troepen krijgsgevangen gemaakte soldaten overleefden 4 % hun krijgsgevangenschap niet.

Bron: Gary Bass, Het Tokiotribunaal (uitgeverij Hollands Diep) dat ik momenteel aan het lezen ben. In alle opzichten een verrijkend boek.

Operation Unthinkable

De Tweede Wereldoorlog in Europa was nauwelijks voorbij of de Britse oorlogspremier Winston Churchill plande al een nieuwe oorlog. Verbolgen over de houding en de mentaliteit van Stalin plande hij onder de codenaam Operation Unthinkable ('Ondenkbaar') in de zomer van 1945 een groots offensief tegen de Sovjet-Unie. Doel was de bevrijding van de Oost-Europese landen die Stalins Rode Leger bezet had. In het grootste geheim maar met medeweten van de Amerikanen had Churchill door zijn generale staf vanaf mei 1945 een aanvalsplan laten opstellen. 

Pikant detail: naast Amerikaanse en Britse divisies (47 in totaal) zouden ook 100.000 goed bewapende Duitse soldaten, allen veteranen van het Oostfront, aan het offensief deelnemen. Door een Sovjet-agent binnen de Britse staf was Stalin op de hoogte van het plan. Daar het Rode leger de beste troeven in handen had, plande hij daarop een eigen offensief richting Rijn en verder. Enkel toen hij vernam dat de Amerikanen de beschikking hadden over atoombommen, krabbelde hij terug. Ook Churchill moest van het offensief afzien. Zijn staf beoordeelde het plan als te fantasierijk en logistiek onuitvoerbaar. President Truman voelde er bovendien niets voor en wilde geen militaire confrontatie met de Sovjet-Unie aangaan. Pas in 1998 werd het plan voor het eerst onthuld in de Britse media.