Terug uit Silezië

Het herbouwde universiteitsgebouw in al zijn pracht

De afgelopen week bracht ik grotendeels door in Schlesien of Silezië, de Duitse provincie die na de zomer van 1945 overgeheveld werd naar Polen als compensatie voor Oost-Polen, dat door Stalins rijk ingepalmd werd. De Sovjets verdreven de daar wonende Polen, en de Polen en de Sovjet-Russen verdreven met geweld (etnische zuivering) de Duitsers, die er al sinds de 13de eeuw woonden. In 1740 werd Silezië dat voordien tot het Habsburgse Rijk behoorde, door de Pruisen van Frederik II de Grote veroverd. Dat bleef zo tot Stalin het land opeiste om de Polen te compenseren. Maar de stenen spreken nog steeds Duits, zoals Dirk Rochtus, onze reisgids, het zo mooi zegde. De reis werd georganiseerd door Doorbraak en verliep feilloos.

Zwerge in Breslau

Voor het verloop van de reis verwijs ik naar het verslag dat vandaag op de webstek van Doorbraak verscheen. Mij viel vooral de tegenstelling tussen de grote stad Breslau en het platteland op. In Breslau zijn de oude gebouwen grotendeels heropgebouwd met Duits en Europees geld, en schitteren weer zoals vroeger. Op het platteland is dat helemaal niet zo. Slechts hier en daar in de omliggende stadjes werden de oorspronkelijke gebouwen verfraaid, vooral dan rond de marktpleinen. Heel veel huizen die bewoond werden door de van oorsprong Oost-Poolse bevolking, liggen er nog steeds bij zoals ze in 1945 door de Duitse bevolking gedwongen verlaten werden. Sommige huizen zijn verworden tot halve krotten of ruïnes. Idem voor de straten die nog deels bestaan uit kasseistenen. Maar thans wordt er overal aan de wegen gewerkt en nieuwe (lelijke) torenflats en bedrijven opgetrokken. Hopelijk straalt Silezië binnen een paar decennia niet eenzelfde lelijkheid uit zoals dat thans jammer genoeg het geval is met heel wat Vlaamse gemeenten en steden.