Het zetfoutenduiveltje

Onder deze titel publiceerde de geleerde Nederlandse pater Franciscus-Josephus Kruitwagen (1874-1954) in 1948 zijn werkje over de plaag van veel schrijvers, drukkers en uitgevers. Hij schreef: "Drukfouten zijn een uitvinding van den duivel. Dat was tenminste de meening van den bekenden Roermondenaar en taal- en letterkundige Johannes Murmellius, die reeds in 1505 getuigde: 'We zouden ons erg gelukkig voelen met onze nieuwe boekdrukkunst, waardoor we veel boeken voor weinig geld kunnen koopen, als die boeken maar niet allemaal krioelden van drukfouten. Een of andere booze duivel schijnt ons zoo'n geluk te misgunnen'. En diezelfde duivel zorgde er dan ook voor, dat Murmellius' eigen werk ook niet zonder zinstorende drukfouten verscheen".

Enkele oplettende lezers van mijn tweedelige Staf de Clercq-biografie wezen me al terecht met het vingertje. In het eerste deel verwarde ik Edingen met Edegem. Hoe ik dat niet gezien heb. Ja, het zetfoutenduiveltje.

Groot interview in 't Pallieterke

In het laatste nummer van 't Pallieterke van 6 november ll. verscheen er een groot interview met me over Staf de Clercq. De titel van het twee bladzijden tellende stuk luidt: "De meeste Duitsers, vooral de SS, spotten met De Clercq". Pieter Jan Verstraete: schrijver en historicus over Staf de Clercq. Het interview werd door Anton Schelfaut afgenomen.

Een week geleden: publicatie van de Staf de Clercq-biografie

Het is nu al een week geleden dat mijn tweedelige biografie over Staf de Clercq verscheen. De voorstelling ging gepaard met zeer slecht weer. Regen en regen. Dat leidde er wellicht toe dat van de 104 ingeschreven gasten er slechts 76 kwamen opdagen in het Antwerpse ADVN. Sprekers Dirk Rochtus, Bruno de Wever en Tom Cobbaert kweten zich goed van hun taak. Enkel Karl Drabbe wist van geen ophouden. De receptie begon dan ook met drie kwartier vertraging. 

De Vlaamse Beurs in Kontich was een succes en verliep schitterend. In totaal bezochten een tweehonderdtal mensen mijn kraam. Velen haalden hun boeken af en ik verkocht daarenboven nog enkele tientallen biografiestellen. 

Hieronder enkele impressies. Enkel de laatste werd in Kontich genomen. Begeleider Filip kreeg nauwelijks tijd om enkele foto's te schieten.

Links Bruno de Wever, rechts Tom Cobbaert

In gesprek met Karl Drabbe. Zittend vooraan Jos Verdoodt

Kontich 26 oktober 2025 (met dank aan FDS)

Das Boot kreeg een eigen postzegel

Een van de beste naoorlogse Duitse oorlogsfilms was Das Boot die op 17 september 1981 voor het eerst te zien was in de Duitse kino's. De indrukwekkende film over de vaak benauwende belevenissen van een U-Boot-bemanning maakte op de kijkers enorme indruk en kaapte heel wat prijzen weg. In Duitsland werd het een van de best bekeken films. Ook in Europa maakte de kinofilm furore. Dat was ook het geval met de gelijknamige tv-film die op 24 februari 1985 voor het eerst uitgestraald werd, daarna volgde een tv-reeks. Zowat de hele wereld kreeg de mogelijkheid om Das Boot te zien.

Ter gelegenheid van de veertigste verjaardag van de eerste tv-uitzending gaven de Duitse posterijen een bijzondere postzegel uit. Hiervoor werd het iconisch motief van de duikboot gebruikt die zowel voor de filmaffiche als voor de romancover gebezigd werd. De postzegel werd begin september uitgebracht.

De belgitude van Wetenschappelijke Tijdingen

Wetenschappelijke Tijdingen is een academisch blad dat zich grotendeels bezighoudt met de geschiedenis van de Vlaamse Beweging. De laatste jaren gaat het echter bergaf met deze periodiek dat nochtans mooi en verzorgd wordt uitgebracht. Maar in elk nummer staat er wel iets waar een weldenkend iemand zich kan aan ergeren.

Een ouder nr. van WT

Neem nu het pas verschenen derde nummer van de lopende (de 84ste al) jaargang. Daarin wordt onder meer het gedegen en interessante boekwerk van Bruno Cheyns, Rex ter zege (Ertsberg, 2024) besproken. Maar dat gebeurt in het Frans! Ik kon eerst mijn ogen niet geloven. Maar daadwerkelijk de recensie is in de taal van Voltaire geschreven, en dat door Chantal Kesteloot van het SOMA die nochtans perfect tweetalig is. 

Waarom moest dat nu in het Frans, heren en dames van de redactie? Om de nog resterende abonnees weg te pesten? Nu zou je nog kunnen denken dat het een tweetalig stuk is. Niets daarvan! Abonnees die moeilijkheden hebben met het Frans worden achteraan naar een 'machinevertaling' verwezen: "Om eventuele machinevertaling naar het Nederlands te faciliteren, is deze recensie digitaal oplaadbaar via de website van WT". En de lezers die niet over een pc beschikken? Oh, die zijn wellicht allang afgeschreven. Was er dan echt niemand van de redactie die daarover een opmerking had?

Het zou prijzenswaardig zijn, mocht in het volgende nummer alsnog een Nederlandse vertaling van de recensie verschijnen.

27.637

Tijdens de Eerste Wereldoorlog gingen 27.637 Duitse vliegtuigen verloren. Veel zegt u? Nu de Britten en Fransen betreurden samen het verlies van 88.613 vliegtuigen.

Driemogendhedenpact 1940

Vandaag 85 jaar geleden op 27 september 1940 werd in Berlijn het Driemogendhedenpact tussen Duitsland, Italië en Japan afgesloten. Deze landen beloofden elkaar te steunen in geval van oorlog met andere staten, met uitzondering van die landen waarmee zij al in conflict lagen, of de Sovjet-Unie. Het Pact was in de eerste plaats tegen de Verenigde Staten van Amerika gericht.

In de loop van 1940 en 1941 sloten een aantal Balkanstaten zich bij het Pact aan. Zij deden dat om zich tegen Sovjet-Rusland te beschermen en zochten bescherming onder de Duitse paraplu, en aanvaardden dat er Duitse troepen in hun landen werden gestationeerd.

Het Driemogendhedenpact werd nooit officieel ontbonden maar met de capitulatie van Japan in augustus 1945 hield de overeenkomst op met bestaan.