In het Berlijnse district Neukölln staat al sinds 1872 een standbeeld van Friedrich Jahn (1778-1852). Het monument staat op de Hasenheide, waar Jahn op 13 november 1810 de Bond ter bevrijding en eenmaking van Duitsland oprichtte. In die tijd zuchtten grote delen van het land onder de knoet van de Franse bezetter.
![]() |
Het monument op de Hasenheide |
Pruisen was verslagen en sommige Duitse staten heulden met Napoleon Bonaparte. Jahn was niet de enige Duitse intellectueel die in het verzet stond tegen de Franse dwingeland. Onder meer was daar ook Johann Gottlieb Fichte met zijn Drei Reden an die deutsche Nation (1808). Tal van tegenstanders stonden aan de vooravond van de Befreiungskriege paraat om de Fransen uit Duitsland te verjagen. Midden oktober 1813 werd deze droom bewaarheid toen een coalitie van Pruisen, Oostenrijk en Rusland in de slag van Leipzig Bonaparte en zijn collaborateurs een zware nederlaag toedienden, en hij halsoverkop naar Parijs vluchtte.
Tijdens die jaren ondernam Jahn met zijn leerlingen uitgebreide wandelingen in de omgeving van Berlijn. In zijn geest rijpte het idee van een turnbeweging. Hij gebruikte het woord turnen als alternatief voor het niet-Duitse woord 'gymnastiek'. Tegelijkertijd bracht hij zijn jonge turners de liefde voor de Duitse natie bij, en staalde hij hen voor de strijd tegen de vijanden van de vrijheid. Dat waren niet alleen de Fransen maar ook die Duitse vorsten die zich tegen de eenmaking van het Duitse vaderland verzetten. Friedrich Jahn was een overtuigd Duits nationalist en kreeg de erenaam Turnvater. Hij kwam op voor gelijke burgerrechten, nationaal onderwijs ook voor kinderen uit de lagere standen.
In 1872 werd zijn bronzen standbeeld op de Hasenheide plechtig door de Deutsche Turnerschaft ingewijd. De vraag is voor hoelang nog. De wokers willen het liever vandaag dan morgen verwijderen.