Victor Leemans geboekstaafd

Zopas sloot ik het werk aan mijn korte biografie over Victor Leemans af. Ze zal als brochure in mijn lopende Altringer-reeks in de eerste helft van volgend jaar verschijnen. In mijn brochure zet ik me onder meer
uiteen over de problematiek in verband met het schrijven van een historische biografie over deze in alle opzichten toch wel opvallende persoonlijkheid. Voor de oorlog een eminente Vlaams-nationale intellectueel, tijdens de bezetting een machtige Belgische bewindvoerder, tijdens de repressie zwaar getroffen en na de oorlog een Belgische katholieke staatsman. Of hij thans nog op veel interesse kan rekenen, zal ik binnen enkele maanden weten.

Marc Reynebeau

Gisteren, 26 augustus 2015, wijdde Marc Reynebeau in zijn krant De Standaard een interessant artikel aan de laatste moord op 26 augustus 1945 in de nasleep van het drama van Meensel-Kiezegem. Het viel me op dat deze hyperpolitiek correcte journalist schreef dat collaborateurs 'doodgeschoten' werden, en weerstanders 'vermoord'.

Bad Pyrmont

De afgelopen dagen ondernam ik met enkele vrienden een reisje door Nedersaksen. We bezochten onder meer de steden Hildesheim (waar kapelaan Verschaeve en SS-Reichsführer Himmler elkaar een laatste maal ontmoetten) en Hameln. Een ontdekking was het vinden van de Bückeberg waar op een speciaal aangelegde weide tussen 1933 en 1937 jaarlijks het Reichserntedankfest met zicht op de Weser gevierd werd. Het was even zoeken want uiteraard was er geen enkele wegwijzer die ons toonde welke route we dienden te volgen.
Voor mij was het hoogtepunt een bezoek aan Bad Pyrmont, een plaats vol oude dames en vergane glorie. Tussen september en november 1944 zetelde hier even de Vlaamsche Landsleiding onder Jef van de Wiele. Binnenin, zei ons de dienstdoende ambtenaar, was er maar weinig veranderd. De ruimtes hadden nog dezelfde indeling als toen en de trappen kraken nog even erg. Enkel was er extra sanitair gekomen. Vroeger bevonden toiletten en badkamers zich in de kelder. De oorspronkelijke watervesting werd tijdens de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) grotendeels vernield. In de plaats kwam tijdens de 18de eeuw een slot dat hoofdzakelijk tijdens de zomer gebruikt werd. Over de periode tussen 1933 en 1945 wordt in de voorhanden zijnde publicaties en documenten met geen woord gerept. Maar we hebben het gezien.

Lissewege en Maria van Aerden

Deze week brachten Ann en ik een bezoek aan Lissewege waar we beiden nog nooit geweest waren. Het was de moeite waard. Een lieflijk wit dorp met de alles overheersende vestingkerk. Binnen in de kerk was er een kunsttentoonstelling. Het hier weergegeven beeldje De dronkaard maakt er deel van uit. Uit mijn jeugd herinner ik me dat het dorp voorkwam in een verhaal van De Rode Ridder. Het middagmaal gebruikten we in restaurant Saeftinge. De kloekgebouwde broeder Willem van Saeftinge speelde een toonaangevende rol tijdens de Guldensporenslag van 1302, en was uit Lissewege afkomstig. Met zijn roestig slagzwaard velde hij menig Fransman, althans zo schreef Hendrik Conscience het en beeldde Bob de Moor het uit. Jammer enkel dat het standbeeld van broeder Willem op het dorpsplein zo'n zielloos gietijzeren 'geval' is. We waren ook nog voor een andere reden in Lissewege. Later wil ik graag een opstel wijden aan Amedée Boi, de oorlogsburgemeester van het "witte dorp".
Gisteren schreef en stelde ik mijn vijfde Leesfolder samen; ditmaal gewijd aan de Vlaamse DRK-verpleegster Maria van Aerden, die begin 1944 gedood werd tijdens een Sovjet-Russisch luchtbombardement.

Robert Conquest overleden

De Brits-Amerikaanse non-conformistische historicus Robert Conquest is op 3 augustus ll. op 98-jarige leeftijd overleden. Met zijn in 1968 verschenen boek The great terror: Stalin's purges of the thirties was hij een van de eerste historici die de misdaden onder het terreurregime van Stalin blootlegde. De club van linkse media en de toenmalige academische fellow-travellers namen het Conquest niet in dank af. Slechts door weinigen werd hij gesteund. Met de val van de Muur in 1989 en de ineenstorting van de communistische regimes in Oost-Europa bleek zijn grote gelijk. Zijn beschrijvingen van de "Grote Zuivering" werden door archieffondsen in de jaren 1990 bevestigd. Conquest was ook een van de eerste historici die schreef over de door Stalin en zijn trawanten georganiseerde hongersnood in de Oekraïne, zie zijn boek The harvest of sorrow: Soviet collectivization and the terror-famine (1986).
Robert Conquest was in zijn jonge jaren zelf communist maar keerde er zich resoluut van af toen hij in 1944/1945 getuige was van communistische wreedheden in Bulgarije. Daarnaast schreef deze onderscheiden historicus limericks, sciencefiction-bloemlezingen en ... toespraken voor Margaret Thatcher. Zijn vrouw overleed eerder dit jaar. Een historicus waar we zeker nog aandacht aan zullen schenken.