"Die lafaards! Zij hebben zich door de vlucht gered. Zij hebben zich laten overdonderen door een troepje kwajongens van 17 tot 20 jaar", aldus een Nederlandse generaal op 11 mei 1940 over zijn eigen troepen.
Harmen Hoogenboom keek aan de hand van nieuw bronnenmateriaal en met een fris hoofd naar een vraagstuk dat al vanaf de capitulatie van het Nederlandse leger op 15 mei 1940 de gemoederen van militairen, veteranen en historici bezighoudt, en waarover de meest uiteenlopende meningen te berde zijn gebracht: was het Nederlandse leger in mei 1940 voorbereid op zijn verdedigende taak en heeft de Nederlandse militair zich ten volle ingezet toen het Duitse leger het land binnenviel. Zoals te verwachten, luidt het antwoord hierop: neen!De auteur behandelde op een originele manier deze complexe materie door in te zoemen op een enkel gevecht, namelijk dat om de voorposten gelegen aan de voet van de Grebbeberg op 11 en 12 mei. In dat gevecht kwam alles bij elkaar: een schromelijke onderschatting van de gevechtskracht van de Duitsers, heldenmoed en lafheid, een overmachtige en met moderne wapens uitgeruste tegenstander, falend en effectief leiderschap. En dat alles op een cruciale plek in de Nederlandse verdediging, waar het veldleger de Vesting Holland beschermde tegen de vijandelijke opmars naar het oosten. Na twee dagen oorlog was er van een geordend Nederlands leger geen sprake meer.
Schrijver Hoogenboom heeft het alles zorgvuldig en gedetailleerd onderzocht en neergeschreven in zijn relevante en degelijke studie. Verzorgde en uitvoerig geïllustreerde uitgave met kaartjes in vierkleurendruk. Met eindnoten en bibliografie. Een register ontbreekt.
Harmen Hoogenboom, "Tot de laatste man en de laatste patroon: gevechtsveldgedrag en heldendom, 11 mei 1940". Soesterberg, Aspekt, 2021. Ill., 287 blz. Gen., 19,95€ ISBN 9789464240917